okupacji, czyli stulecia XIX i XX nie były łaskawe dla zamieszkujących Podlasie mniejszo-ści narodowych. Fanatyzm religijny, zacofanie umysłowe ludzi prowadziło często do nienawiści wyrażonej w czynach. W ten sposób carat rozprawił się z unitami , którzy swoją krwią okupili przywiązanie do Polski. Nastąpiła znaczna deklasacja licznej szlachty podlaskiej, której dzieła dokończył komunizm. Eksterminacji Żydów dokonał faszyzm w swej najgorszej odmianie - hitleryzmie .
Do naszych czasów dotrwał jednolity naród, widziany przez innych jako Polacy katolicy . Ale czy tak jest w rzeczywistości? Wiemy przecież że nie! W tym na pozór twardym głazie są takie rysy i pęknięcia, że nawet ślepy by je ujrzał. Kiedyś, ktoś porównał naród do zupy, składającej się z wielu elementów, bez których zupa nie byłaby zupą. Owe części składowe mogą istnieć oddzielnie , ale produkt końcowy nie może się bez nich obyć, bowiem to one go tworzą. Tak też naród nie byłby narodem jakim jest obecnie gdyby nie ludzie pochodzący swoimi korzeniami z różnych grup narodowościowych i nacji społecznych. Teraz gdy zdaliśmy sobie sprawę będziemy o tym pamiętać mówiąc o Polakach , Rosjanach czy Niemcach. Mimo iż na pierwszy rzut oka postawieni przed nami nie będziemy w stanie ich odróżnić, dopóki nie odezwą się do nas w swoim ojczystym języku.
Wytworzony na przestrzeni wieków swoisty tygiel, w którym wymieszano tyle róż-nych narodów raz przybierał na sile , innym razem jak gdyby się zatrzymywał wciąż jednak nieustannie trwał. Na Podlasiu osiedlały się całe grupy lub pojedyncze osoby związane z różnymi krainami geograficzno-historycznymi Europy. Do liczniejszych przedstawi-cieli zaliczyć tu należy oczywiście Polaków , ale oprócz nich będą to Białorusini, Ukraińcy, Litwini, Tatarzy, Żydzi, Niemcy, Rosjanie itp.. Tą wyliczankę można by śmiało kontynu-ować o mniej liczne narody, których dawni obywatele w jakiś sposób byli związani z naszą małą ojczyzną . Pośród religii znajdziemy dosłownie wszystko: odłamy chrześcijaństwa - katolicy, prawosławni, luteranie, kalwini, bracia polscy, arianie, unici, mariawici, wyznawcy Mahometa, czy judaizmu. Dodajmy do tego współczesne sekty a będziemy mieli pełny obraz dawnego świata wierzeń naszych dziadów. Wielu z nas ich potomków być może zawiodłoby się, że ich przodek wcale nie był przykładnym katolikiem, tak jak my teraz. Zdziwienie ogarnia nas jak w takim chaosie religijnym i narodowościowym układała się pokojowa egzystencja zwykłych szarych obywateli. Owszem spokój trwał dopóty dopóki nie mieszały się w codzienne życie siły wyższe, czyli władcy i ich przedstawiciele urzędnicy i wojskowi. Nie można wykluczyć drobnych nieporozumień i kłótni . Wszystko to jednak było naturalnym odruchem społeczeństwa tak przecież zróżnicowanego. Jedni ulegali wpływom innych, silniejsi wchłaniali słabszych. Część sama się asymilowała na skutek małżeństw mieszanych. Reszta trwała w uporze i izolacji do końca. Koniec zazwyczaj zwiastowały kolumny sunących drogami, palących miasta i wsie wojsk. Ileż to armii przemaszerowało przez ziemie podlaską, wymieńmy tylko te najważniejsze, a do nich niewątpliwie zaliczyć należy oddziały polskie, litewskie, szwedzkie, mongolskie, rosyjskie, francuskie i niemieckie. Cóż można do tego dodać?! To czego nie zdołały dokonać one dokończyły prześladowania i ludzka nienawiść. Dzisiejsi mieszkańcy tego regionu to przedstawiciele rozbudowującej się przez stulecia żywej tkanki, na której powstanie złożyła się nieskończona liczba przypadków lub celowego działania protoplastów ich linii rodzinnych, dlatego nie dziwmy się gdy zobaczymy na zdjęciu w gazecie, człowieka bardzo przypominającego nam kogoś znajomego, czy bliskiego. Kiedy nagle w telewizji pokażą osobę z odległego krańca kuli ziemskiej o podobnych rysach twarzy co mijany niedawno na ulicy przechodzień . Nie tylko Podlasie, ale zwłaszcza teraz u schyłku XX w., cały świat to wielki tygiel, w którym zamieszała opatrzność pozostawiając świadectwo tego w postaci chodzących dowodów na potwierdzenie powyższych wniosków.

D.K.

Strona: | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |