Promocja kultury i produktu turystycznego w regionie siedleckim
Głównymi animatorami kultury działającymi na terenie naszego miasta są: Centrum Kultury i Sztuki, MOK oraz od 2007 roku prywatna inicjatywa kulturalna Niezależny Ośrodek Kultury "Świetlica". W mieście działają trzy muzea (regionalne, diecezjalne oraz muzeum Jana Pawła II) oraz niezależne od siebie publiczne biblioteki Miejska Biblioteka Publiczna, Biblioteka Główna AP oraz Pedagogiczna im. H. Radlińskiej. W Siedlcach działa kino Centrum prowadzone przez Centrum Kultury i Sztuki, planowane jest również uruchomienie Multikina. Działalność kulturalną prowadzi wiele grup artystycznych m.in. formacje taneczne LUZ i Caro Dance oraz Chór Miasta Siedlce i Teatr ES.
Muzeum Regionalne mieszczące się w ratuszu miejskim jest prężnym ośrodkiem kulturalnym. Ciekawe wystawy umożliwiają poznawanie dawnej kultury polskiej, obyczajów, a także strojów i sprzętów charakterystycznych dla naszego regionu. Wystawy czasowe i stałe poświęcone są historii miasta i regionu, archeologii, etnografii i sztuce. Oprócz organizacji wystaw i poszerzania kolekcji zbiorów i eksponatów podejmowane są liczne działania edukacyjne i promocyjne- spotkania, prelekcje, wykłady naukowe, konkursy i imprezy przyciągające naukowców, specjalistów i pasjonatów oraz studentów i uczniów. Pracownicy muzeum przygotowują wykłady historyczne na temat dziejów regionu lub tematyczne dotyczące np. wojskowości II Rzeczypospolitej czy najciekawszych eksponatów lub wystaw czasowych. Stale organizowane są lekcje muzealne uzupełniane slajdami, które cieszą się popularnością wśród siedleckich szkół. Placówka udostępnia bibliotekę z bogatymi materiałami na temat historii, archeologii, etnografii, sztuki, kultury, muzealnictwa, gromadzi też miejscową prasę.
Jeżeli mówimy o promocji kultury w naszym regionie nie sposób nie wspomnieć o Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach, któremu sławę zapewnia przede wszystkim niepowtarzalny obraz El Greco "Ekstaza św. Franciszka", od 2004 roku jest on prezentowany w naszym rodzinnym mieście. Warto zaznaczyć, że "Ekstaza św. Franciszka" to jedyne dzieło w Polsce hiszpańskiego malarza. W zbiorach muzeum odnajdziemy XVI- XX wieczne rzemiosło artystyczne- srebrne i złocone naczynia liturgiczne, relikwiarze, monstrancje, medale , monety tłoki pieczętne, starodruki, modlitewniki ręcznie pisane oraz dokumenty watykańskie i królewskie sięgające swoją historią XVI wieku, liczne obrazy, rzeźby, przykłady sztuki gotyckiej Podlasia. Interesujące są portrety ważnych osobistości, które przysłużyły się do rozwoju regionu. Obrazy pochodzą z XVII/XIX wieku i zajmują obszerną salę muzeum. W kolejnych pomieszczeniach możemy podziwiać zabytkowe szaty liturgiczne (XVI, XVIII w.) oraz sztukę unicką, która stanowi nieodłączną część historii i kultury naszego regionu. Muzeum diecezjalne podobnie jak muzeum regionalne umożliwia poznawanie historii i kultury na lekcjach muzealnych przeznaczonych dla uczniów i studentów.
Kolejne muzeum związane jest z naszym ukochanym papieżem Janem Pawłem II. Siedlczanie kultywują pamięć papieża w szczególny sposób. W SP nr 11 przy ul. Wiśniowej 5 powstało muzeum, w którym eksponowane są pamiątki papieskie m.in. szaty liturgiczne w których Jan Paweł II w 1999 roku odprawiał mszę na Błoniach Siedleckich. W kolekcji znajdują się elementy ubioru Jana Pawła II, rzeczy osobiste takie jak budzik, ręcznik, talerze i serwetki z prywatnej jadalni, pióro wieczne, fragmenty rękopisu, oryginalne zdjęcie z uroczystości I Komunii Świętej Karola Wojtyły- dar muzeum rodzinnego w Wadowicach, podarunki przekazane papieżowi m.in. zegar alabastrowy z pozytywką ofiarowany przez kardynała L. Sin z Filipin w 1998 roku.
Siedlczanie tłumnie przybywają na uroczystości związane z obchodami Dnia Papieskiego czy rocznicy śmierci, którym towarzyszą również wydarzenia kulturalne takie jak spektakle przygotowane przez Teatr ES wg Tekstów Jana Pawła II, recitale Chóru Miasta Siedlce, wieczorki poetyckie, wykłady, konkursy recytatorskie itp.
Ośrodki promujące kulturę w Siedlcach zrzeszające przede wszystkim młodzież to studenckie kluby "Limes" I "PeHa", a także "Świetlica", Niezależny Ośrodek Kultury mieszczący się w kamienicy przy ul. Pułaskiego 9. Na dwóch piętrach powstało artystyczne centrum- muzyczno-książkowy antykwariat, kawiarnia, klub książkowy ze sceną przyjmującą muzyków znanych i tych wymagających odrobiny promocji. Pasjonaci sztuk- muzyki, plastyki, fotografii i teatru znajdą tutaj swoje miejsce, gdyż "Świetlica" prowadzi sekcje artystyczne proponując wdrożenie w arkany sztuki malarskiej, fotograficznej, muzycznej i teatralnej. Jest otwarta na wszelkiego rodzaju inicjatywy, każdy może współtworzyć kulturalną rzeczywistość.
Studencki Ośrodek działań Kulturalnych Limes ma swoją siedzibę w budynku przy ul. Bema 1. Limes był inicjatorem takich imprez cyklicznych jak Festiwal Standardów Jazzowych, Siedleckie Dni i Dziecięca Wiosna Teatralna. Funkcjonują tu liczne grupy twórcze i sekcje zainteresowań- Teatr ES, Kabaret Grat, Grupa teatralna Basta, grupa literacka Mimoza, Grupa Literacka Federacja, Chór Akademicki, Dyskusyjny Klub Filmowy Doza, Studencka Agencja Fotograficzna, Zespół Pieśni i Tańca Zaścianek, Grupa Poezji Śpiewanej Macjama, Orkiestra Dni Naszych Iwony i Jurka Kobylińskich. Wielu działaczy i twórców kultury pracuje w zawodowych zespołach teatralnych i muzycznych itp.
Od 1991 roku działa drugi klub studencki PeHa w budynku przy ul. 3-go Maja 49. Działalność w tym ośrodku opiera się na społecznej pracy studentów. Ważną rolę w tym zakresie pełni rada Programowa Uczelnianego Ośrodka Kultury, która poprzez kierowników poszczególnych sekcji kształtuje określone formy i zakres działalności Ośrodka. Uczelniany Ośrodek Kultury prowadzi kilka stałych form działalności m.in. organizuje Wiosenną Giełdę Piosenki, na której prezentowane i promowane są młode talenty, koncerty fortepianowe prezentujące dorobek młodych muzyków, koncerty amatorskich zespołów rokowych, konkursy piosenki turystycznej (działalność Piosenkariatu Turystycznego). Galeria Limes prezentuje grafikę, fotografię, malarstwo i plakat, Klub Literaki działa w formie spotkań i dyskusji środowiska literackiego z miasta i regionu. Organizowane są wyjazdy do teatru (Klub Miłośników Teatru), a w sekcji Ośrodek Działań Teatralnych przygotowuje się studentów do pracy w teatrze studenckim. Klub Limes i PeHa związane są z redakcją Gazety Uczelnianej Kurier Akademii Podlaskiej. Szczególnym świętem studenckim, którego organizacją zajmują się wspomniane kluby kultury są Jackonalia, kilkudniowe uroczystości związane są z festiwalem twórczości studenckiej oraz prezentacją wybranych twórców i zespołów spoza środowiska studenckiego uczelni. Jackonalia upływają w atmosferze dobrej zabawy na koncertach, spektaklach i pokazach. Integrują społeczność studencką i kształtują wizerunek uczelni w środowisku.
Życie kulturalne Siedlec kwitnie przede wszystkim dzięki działalności Miejskiego Ośrodka Kultury oraz Centrum Kultury i Sztuki. CKiS w Siedlcach zajmuje się realizacją spektakli, konkursów, koncertów, premier, inauguracji i castingów. Przy CKiS w Siedlcach działają takie grupy artystyczne jak Caro Dance , Chodowiacy, Teatr ES, Teatr Dzieci As, Teatr Aluzja, Klub Literacki Ogród i Chór Miasta Siedlce.. Formacja tańca współczesnego Caro Dance i Luz odnosi ogromne sukcesy w Polsce i na świecie. Kilkanaście medali przywieźli nasi tancerze z mistrzostw w Nowym Jorku czy Moskwie, mają na swoim koncie ogromną ilość tytułów mistrzów i Wicemistrzów Polski w tańcu nowoczesnym oraz Mistrzów i Wicemistrzów Europy i Świata. Występy na festiwalach w kraju i za granicą zawsze były przyjmowane z ogromnym entuzjazmem. Występy w programach TV, teledyskach, festiwale, Mistrzostwa Świata i Europy- nie sposób wymienić wszystkich sukcesów zespołu. Oglądając ich występy podczas siedleckich imprez możemy być tylko dumni z ich pracy i zdobytej popularności.
Chodowiacy to zespół tancerzy promujący folklor i tradycje. W skład zespołu wchodzą dwie grupy taneczne, kapela i grupa śpiewana. Na koncertach prezentują folklor wielu regionów Polski, tańce narodowe, programy artystyczne ocalające od zapomnienia ludowe zwyczaje i obrzędy wsi polskiej. Na swoim koncie mają również wiele sukcesów, liczne trasy koncertowe w Polsce i za granicą.
Teatr Dzieci AS gromadzi przede wszystkim uczniów szkół podstawowych, zajęcia dostosowane są do możliwości dzieci, w pracy przy spektaklach wykorzystuje się metody gry i zabawy. Powstają przedstawienia, które możemy oglądać w kinie Centrum, którym CKiS się opiekuje.
Członkami Klubu Literackiego Ogród są mieszkańcy Siedlec i regionu, pisarze, poeci, pasjonaci, mniej lub bardziej zaawansowani twórcy. Na spotkaniach autorskich, warsztatach i imprezach literackich miłośnicy literatury biorą udział we wszelkiego rodzaju dyskusjach i rozmowach, prezentują swój dorobek autorski. Członkowie Klubu Ogród odwiedzają szkoły, kluby studenckie, ośrodki kultury w Siedlcach i okolicach. Na spotkania zapraszane były znane osobistości m.in. Jerzy Kryszak, ks. J. Twardowski, Joanna Kulmowa i inni. Klub zajmuje się publikacjami twórców, CKiS wydało wiele tomików poezji. Wśród klubowiczów są członkowie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Związku Literatów Polskich, Związku Pisarzy Nauczycieli, Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Jest też grupa artystów, którzy mają na swoim koncie liczne wyróżnienia w konkursach i turniejach literackich m.in. w Łódzkiej Wiośnie Poetów czy Warszawskich Dniach Literatury.
Chór Miasta Siedlce jest reprezentacyjnym zespołem artystycznym naszego miasta. Repertuar jest bardzo obszerny od utworów a'capella kompozytorów polskich i obcych różnych epok do kompozycji współczesnych opracowań muzyki ludowej i rozrywkowej. Chór współpracował z wybitnymi muzykami i zespołami m.in. z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej, Krystyną Prońko, Justyną Steczkowską i wielu innymi. Sukcesami są bardzo udane podróże artystyczne po Niemczech, Czechach, Słowacji, Ukrainie, Włoszech i Francji. W grudniu 2003 roku chór wydał pierwszą płytę PUER NATUS EST NOBIS.
Teatr ES działał w ramach studenckiego Ośrodka Działań Kulturalnych Limes, obecnie istnieje przy Centrum Kultury i Sztuki w Siedlcach. Spektakle możemy oglądać w naszym rodzinnym mieście, poza tym teatr występował wielokrotnie w Polsce i za granicą, zdobywał nagrody i wyróżnienia na festiwalach, przeglądach teatrów studenckich, amatorskich, alternatywnych. Wiele nagród przyznano za reżyserię, opracowania muzyczne czy kreacje aktorskie.
MOK w Siedlcach kształtuje życie kulturalne miasta, edukuje poprzez sztukę, wspiera ruchy hobbystyczne oraz inicjatywy lokalne. MOK sprawuje opiekę nad grupami twórczymi, zespołami, pracowniami artystycznymi i kołami zainteresowań. Realizowane są stałe programy oraz imprezy cykliczne. MOK jest organizatorem międzynarodowych imprez, plenerów malarskich i fotograficznych, festiwali, koncertów i spektakli, przeglądów, pokazów filmowych, wycieczek edukacyjnych, warsztatów i konkursów. W Sali Białej MOK odbywają się koncerty, wieczorki literackie, organizowane są wystawy i konferencje. Pojawiają się na nich twórcy teatralni i filmowi, fotografowie, plastycy, artyści scen operowych, operetkowych, tancerze, muzycy klasyczni, awangardowi i renomowani twórcy jazzowi z całego świata. Społeczność tworzą ludzie kultury, zarażają swoją pasją wychowanków z których wielu pomyślnie zdało egzaminy do wszelkiego typu szkół artystycznych. W MOK-u działa Studio Baletowo- Muzyczne kształtujące dzieci pod kątem rytmiki baletowej i umuzykalnienia ruchowego. W swoim repertuarze posiada wspaniałe spektakle baletowe, które charakteryzują się barwnym kostiumem i piękną scenografią. Pod patronatem MOK-u działa również Formacja Tańca Nowoczesnego LUZ. Każdego roku LUZ bierze udział w najważniejszych imprezach tanecznych w kraju i za granicą. Podobnie jak Caro Dance ma na swoim koncie wiele zwycięstw, i wyróżnień: Mistrzostwo Świata w tańcu show, Wicemistrzostwo w tańcu disco, show, hip-hop. LUZ jest członkiem Polskiej Federacji Tańca oraz International Dance Organization.
W MOK funkcjonuje również pracownia plastyczna, której członkowie licznie uczestniczą w ogólnopolskich konkursach poświęconych twórczości plastycznej są to m.in. Ogólnopolski Konkurs Plastyczny czy Międzynarodowy Konkurs Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży. Poza tym organizowane są wyjazdy na warsztaty plastyczne, plenery i wystawy.
Miejski Ośrodek Kultury w Siedlcach jest jedyną instytucją w mieście systematycznie zajmującą się upowszechnianiem fotografii. W MOK Została powołana Grupa Twórcza FOTOGRAM zrzeszająca osoby czynnie zajmujące się fotografią. Organizowane są plenery i wystawy prac oraz prelekcje i wykłady z różnych dziedzin fotografii. Wielokrotnie prace członków grupy drukowane były w folderach i kalendarzach.
Dużą popularnością cieszy się Uniwersytet Trzeciego Wieku, który ma również swoją siedzibę w Miejskim Ośrodku Kulturalnym. Jest to program edukacyjny o profilu kulturalnym Miejskiego Ośrodka Kultury, mający zaspokajać potrzebę aktywności społecznej, kulturalnej i artystycznej. Słuchaczem SUTW może być każdy zainteresowany możliwością ustawicznego kształcenia się. Obecnie liczy ponad dwustu pięćdziesięciu słuchaczy. Oprócz wykładów z wielu dziedzin nauki i sztuki oferuje następujące zajęcia warsztatowe: muzyczne, literackie, teatralne, filmowe, fotograficzne, malarskie, turystyczno- krajoznawcze, gimnastyczne, taneczne oraz z języka esperanto.
W Siedlcach istnieje również wiele osiedlowych domów kultury, w których działają najrozmaitsze sekcje zainteresowań. Jak widać nasze miasto posiada dość bogatą ofertę instytucji i organizacji zaspokajających kulturalne potrzeby mieszkańców.
Z promocją lokalnego produktu turystycznego związane jest Mazowiecko- Podlaskie Stowarzyszenie Agroturystyczne zrzeszające właścicieli gospodarstw agroturystycznych. W ramach działalności Towarzystwa organizowane są liczne wyjazdy, biesiady, promocje turystyki regionalnej, prezentacje i szkolenia. Mazowiecko- Podlaskie Stowarzyszenie Agroturystyczne istnieje już od 12 lat i jest członkiem Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej "Gospodarstwa Gościnne". Działalność Stowarzyszenia jest wspierana przez Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie, Oddział w Siedlcach. Przedstawiając ofertę wypoczynku gospodarze zwracają uwagę na walory turystyczne Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego i Parku Podlaskiego Przełomu Bugu, gdzie można uprawiać turystykę pieszą, rowerową i motorową.
Można zauważyć, iż w dzisiejszych czasach chęć do aktywnego uczestnictwa w kulturze zanika, ludzie spędzają wolny czas przed telewizorem lub ekranem komputera. Triumfy święci kultura masowa nie niosąca za sobą zbyt ambitnych treści. Ktoś mógłby stwierdzić, że potrzebujemy taniej rozrywki w postaci telewizyjnych show czy sensacji sprzedawanych przez tanie brukowce. Surfujemy po Internecie, poświęcamy godziny na gry komputerowe, coraz mniej czytamy, nie słuchamy poetów, nudzi nas teatr czy opera. Byłoby to myślenie schematyczne. Prawdą jest, że dzisiejsze społeczeństwo stawia na wygodę i komfort. Brakuje nam czasu, zabiegani i zapracowani nie mamy często ochoty na ambitną sztukę teatralną czy książkę. Potrzebujemy rozrywki lekkiej i przyjemnej. Poza tym ciągle jesteśmy jeszcze zafascynowani cudami techniki- komputer, Internet, DVD, telewizory plazmowe, odtwarzacze MP3 są bardziej pociągające dla współczesnego człowieka niż np. książka. Kiedyś najwyższą rozrywką było wyjście do teatru, dziś dla większości młodych ludzi będzie to film w kinie trójwymiarowym. Pewnych rzeczy nie da się już cofnąć, nikt zresztą nie chciałby tego. Ważne jest, aby uświadomić młodym ludziom iż kultura wyższa taka jak teatr, czy poezja kształtuje w pełni osobę ludzką, wpływa na światopogląd, sposób istnienia jednostki w społeczeństwie. Prawdziwa sztuka pozwala na chwilę refleksji, zatrzymanie się i pochylenie nad sprawami, na które na co dzień nie mamy czasu. Dzięki uczestnictwu w kulturze stajemy się bogatsi o pewne doświadczenie duchowe i intelektualne. Tego, że kontakt ze sztuką może być przyjemnością szkoła naucza od najmłodszych lat. Próbuje się wykształcić w dziecku naturalną potrzebę uczestnictwa w kulturze i poszanowania narodowego dziedzictwa poprzez specjalnie skonstruowane programy nauczania i ścieżki przedmiotowe. Na lekcjach języka polskiego przy okazji omawiania utworu literackiego nawiązuje się do sztuk teatralnych czy dzieł muzycznych dotykających danego tematu, powiązanych z nim. Młodzież kończąca szkołę średnią powinna mieć rozeznanie w istotnych sprawach kultury.
Pojawia się również problem kreowania wizerunku kultury wysokiej przez media. Prawdą jest, iż nie ma ciekawych programów poświęconych poezji, teatrowi czy muzyce poważnej. Stacje telewizyjne idą raczej w kierunku programów komercyjnych nastawionych na sensację, dużą oglądalność i ogromne pieniądze. Interesujące programy mogłyby wiele zmienić w postrzeganiu kultury.
Pomimo tych istotnych kwestii nie widzę przeszkód aby stwierdzić, że promocja kultury w Siedlcach odnosi spore rezultaty. Wystarczy zwrócić uwagę na atrakcyjność ofert MOK i CKiS. Zespół LUZ i Caro Dance święci triumfy, koncerty przy fontannie czy w Sali Białej MOK nieustannie przyciągają swoich sympatyków, wieczorki literackie także cieszą się dużym powodzeniem. Uważam, że Instytucje kulturalne w Siedlcach stosują bardzo dobrą promocję i zachęcają bardzo ciekawym programem. Oczywiście ciągle jest zbyt mało osób biorących czynny udział w kulturalnym życiu naszego miasta, ale należy wziąć jeszcze pod uwagę indywidualne predyspozycje danego człowieka- nie każdy musi odnajdywać przyjemność w poezji czy muzyce klasycznej i nic tego nie zmieni, nawet najlepsza promocja.
Ludzie poświęcający się kulturze i sztuce to wytrawni koneserzy i amatorzy, ale zawsze są to osoby pełne pasji i zaangażowania. W sztuce trzeba odnajdować radość i przyjemność, tylko wtedy uczestnictwo w kulturze ma sens.
Dobrym przykładem będą tu studenci, którzy biorą czynny udział we wszelkiego rodzaju inicjatywach kulturalnych. Klub Limes, PeHa, wszelkie wyjazdy do teatru, wieczorki poetyckie, literackie, spotkania i biesiady świadczą o zaangażowaniu młodych ludzi. Studia to jeden z najlepszych okresów na uczestnictwo w kulturze, poszukiwanie różnych dróg rozwoju, gdyż pozwala na to czas, młodość i entuzjazm. Jak już wspomniałam wcześniej wszystko zależy od charakteru człowieka i jego wewnętrznej potrzeby, nawet najbardziej zapracowana osoba znajdzie czas na kontakt ze sztuką, jeżeli tylko ona jest kojarzona z przyjemnością, a tak być powinno. Miejmy tylko nadzieję, że skuteczna promocja kultury, pozwoli na odrodzenie wyższych wartości w sercach ludzi. Przedstawienie przede wszystkim poezji, która być może w dzisiejszych czasach jest zepchnięta na margines i literatury w sposób atrakcyjny i zachęcający sprawi, że na nowo wzbudzi ona zainteresowanie współczesnego człowieka. Odkrywanie sztuki jest jak odkrywanie najgłębszych zakamarków swojej duszy, jak pisze poeta:
.będąc jeszcze przy życiu
mamy czas na wiarę, zmiany
i miłość.a nad tym
królowa słów i pracy, niech
nam czuwa.
Wioleta Jędruszuk
W swojej pracy wykorzystałam materiały pochodzące ze stron internetowych:
www.wikipedia.pl Siedlce/Muzeum Regionalne w Siedlcach
www.muzeum-papieskie.prv.pl
www.muzeum.siedlce.pl
www.ap.siedlce.pl
www.info.siedlce.pl
www.siedlce.naszemiasto.pl
www.mok.siedlce.pl
www.ckis.siedlce.pl
www.pora.pl/venne/teatr-es
oraz fragment wiersza Witolda Zembrowskiego "Siła poezji...".