Artykuł " Kultura dla ludu " N.P nr 7 zasygnalizował potrzebę rozważań w zakresie podejścia do regionalnej twórczości ludowej, amatorskiej czy też uznanej za profesjonalną. Nie jesteśmy w tym temacie specjalistami, ani tez nie możemy powiedzieć, że działamy w tym obszarze wiele lat, dlatego nasze spojrzenie prosimy traktować jako być może wzbudzające kontrowersje, ale o to także może nam chodzić.
Po pierwsze chcemy zauważyć, iż powszechnie występuje coś w rodzaju twórczości dekoracyjnej, ba naszym zdaniem występowało zawsze i to zarówno w architekturze jak i w mini pamiątkach. Piękne, estetyczne wyrafinowane kształty, kolory, subtelności cieni, gra świateł to efekt rzemiosła artystycznego. Sztuka to jednak ciągle sprawa duszy, w którą nadal wątpi większa część ludzi. Jeżeli jednocześnie myślimy o rynku sztuki, wyrobów pamiątkarskich to od razu musimy dokonać podziału twórców i nabywców według brutalnej klasyfikacji na towary ozdobne i aranżacyjne dla rodzącej się klasy średniej i dzieła sztuki dla autentycznych koneserów. Dzieło sztuki samo w sobie jest niepowtarzalne, jest oryginałem co najwyżej do lepszego lub gorszego skopiowania, niekiedy nie jest w stanie dokonać już tego po raz drugi sam twórca, który przypisany do dzieła będący jego autorem jest włączony w wartość dzieła. Kiedy przychodzi nam chęć nabycia czegoś takiego, to niekoniecznie musimy wertować różnego rodzaju katalogi, wysłuchiwać ocen i opinii rzeczoznawców, gdyż prawdziwy oryginał musi do nas sam przemówić w sposób nie budzący najmniejszych podejrzeń, a nam pozostaje w to całkowicie uwierzyć.
Nie widzę żadnego innego sensu płacenia wysokich kwot za bardzo drogie wybitne dzieła sztuki , których w tym znaczeniu nie ma aż tak dużo , jak powszechnie występujących prób stworzenia takich dzieł, które mogą być także bardzo przyjemną pamiątką.
Są to jednak przedmioty znacznie mniejszej wartości, występujące w ogólnie dostępnej podaży na rynku. Mogą być to rzeczy z lat współczesnych, jak też z przed dziesiątek lat i wówczas trzeba zwracać uwagę, czy chociaż w miarę bez odrażających uszczerbków zostały przechowane i po odrestaurowaniu nadają się do upiększania naszych pokoi.
Wracając do możliwości powstania dzieł sztuki na naszym terenie, to hi-storia wskazuje, iż region nasz ku temu jest właściwy, ale zróżnicowany w jej kierunkach , bo zależnie od dziedzicznego genotypu twórcy może wyrażać podobieństwa do kultury grecko-rzymskiej, gotyckiej, czy ludów wschodnich. Stąd różnym ludziom także będą przypadać do gustu zupełnie inne wyroby czy dzieła , co dla jednego będzie ładne lub będzie go trącało po sercu, dla innego będzie obojętne i nic nie oznaczające. Dlatego kultura ludowa na danym terenie, folklor ma tego rodzaju histoiyczne i narodowościowe wyznaczniki. Osobnym zagadnieniem jest zaliczanie do kultury ludowej twórczości mającej bezpośredni związek z religijnymi obrzędami, czy należy to zostawić jako odrębny rozdział kultury sakralnej, której bezpośrednie bogactwo na naszym terenie jest wszystkim powszechnie znane i w pełni akceptowane, przynajmniej w tym materiale nie da się tego zwięźle ująć i my sami jako redakcja nie jesteśmy w stanie tego zrobić, ale wracając do rozważań o sztuce chcemy zapytać, gdzie jest obecnie sztuka słowa, myśli, wymowy ducha, serca, wiary etc., bo jeżeli takich potrzeb nie ma , to o czym w rzeczy samej chcemy mówić, o obrazkach, posążkach, sztukaterii i zdobieniach. Kim jest człowiek, jaka jest jego dusza pyta każdy twórca, który sięga po narzędzia wyrazu potęgi sztuki, która właśnie ma taką siłę i taką moc, że pokazuje kim jest człowiek i co z sobą zrobił i co jeszcze może ze sobą zrobić w zależności od pogodzenia się ze swoją duszą, która przecież cały czas zachęca do swoich dobrych dróg, a my wybieramy te wyboiste, po co nam wtedy prawdziwa, trudna sztuka, lepsza jest bez słów i wyrazu gdzieś tam modna zabawka, stylizowana pamiątka, ale czy to jest SZTUKA? Wyobraźnia artysty działa na wyobraźnię odbiorcy tylko wtedy, gdy nie usztywnia za nadto jego woli, a pozwala mu na poszukiwanie obiektywnego wewnętrznego stosunku wobec dialogu o pięknie życia i jego bogactwie, poruszanym przez płomienną duszę twórcy inspirowaną przez dzieje świata i swoisty fenomen człowieka.

Z poważaniem
Red. Nacz .Witold Zembrowski