Refleksje po przeczytaniu "Matni XXI wieku" i "Bez sensu...bez istnienia..." Witolda Zembrowskiego

"Przeznaczenie jest mądrością w całości absolutną, reszta to niedorzeczność w części stworzona przez autorytety", autorytety dzisiejszego i wczorajszego świata, Ci, którzy pokazują nam jak żyć, jak powinna wyglądać nasza idealna egzystencja. Wielcy ludzie naszych czasów, ale także Ci, którzy mają ogromny wpływ na społeczeństwo, posiadający niezwykle przydatną umiejętność manipulacji ludźmi. Poddajemy się pewnym trendom, aktualnej modzie, staramy się realizować obiegowe hasła. Cenimy dobrobyt, karierę, piękny wygląd, wysoką pozycję. Często bezkrytycznie ufamy tym, którzy chcą nas zmanipulować, tłumacząc się brakiem czasu czy zmęczeniem codziennością. To prawda. Idziemy rano do pracy, potem wracamy do swoich rodzin, rozmowy w domu dotyczą finansów, dzieci, ciekawych spotkań. Niewielu z nas ma ochotę pójść do muzeum czy teatru, wyjechać w weekend za miasto i odwiedzić pobliskie zabytki. Coraz mniej ludzi czyta książki. Mało kto zastanawia sie nad sensem życia, nad losami świata, nad wiecznością. Żyjemy chwilą obecną, pragniemy być szczęśliwi., dążymy nieustannie do poprawienia standardów życiowych, robimy karierę. Ten pęd życiowy sprawia często, że popadamy w rutynę, a wszystko staje sie płytkie i bezsensowne. Inaczej nie potrafimy, bo przecież trzeba z czegoś żyć, dzisiejsze czasy narzuciły nam taki sposób bycia. Chodzi o to, aby jak najwięcej zyskać, człowiek nie jest doceniany, zastępowany coraz częściej robotami i komputerami.

Łatwo jest zwolnić kilkunastu pracowników, po to, aby obniżyć koszty. Łatwo jest zapłacić najniższą krajową pielęgniarce, która pomaga ratować życie, czy nauczycielowi, który kształci nasze dzieci. Wielu ludzi powtarza, że w dzisiejszym świecie trzeba umieć walczyć o swoje, "rozpychać sie łokciami". Najlepiej mają ludzie wyrachowani i bezwzględni w dążeniu do celu, gdyż ten cel zawsze osiągną. Docenia się osoby przebojowe, potrafiące pomnażać zyski, najlepiej piękne i młode. Co ma zrobić 50-letnia kobieta, która nie może znaleźć pracy, bo nie ma dwudziestu paru lat, mężczyzna, który stracił rękę, ale nie dostał renty, bo ma jeszcze drugą sprawną i może podjąć pracę. Trzeba przyznać, że nasz świat potrafi być okrutny. Nie piszę o tym dlatego, że widzę świat w czarnych barwach, jest przecież wielu mądrych i dobrych ludzi, tylko dlatego, że zauważam to, że większość niebezpiecznie podąża w kierunku samozniszczenia. Nie wierzę, że wyrządzone zło nie powróci ze zdwojoną siłą, że ludzie którzy krzywdzą, nie zostaną ukarani. Może nie teraz, ale kiedyś na pewno.

Nie chcę tu moralizować, ani nikogo pouczać, tylko zwracam uwagą na pewien problem. Nikt z nas nie chce wojny, krzywd i cierpienia dla swoich bliskich, pragniemy być szczęśliwi. Ci, którzy są bezwzględni dla innych, postępują tak, bo pragną korzyści dla siebie i swoich rodzin, dla nich pragną szczęścia. Trzeba się zastanowić, dlaczego pragnąc szczęścia, wyrządzamy często krzywdę innym. Należałoby zwracać uwagę na dobro drugiego człowieka, budując zło narażamy na to zło również siebie samych.

Dlaczego bez zastanowienia i tak łatwo wielcy tego świata rozpętują wojny, wydają rozkazy, przez które cierpią miliony ludzi? Dlatego, że nie myślą o przyszłości, nie myślą jeszcze o tym, jak będzie wyglądał nasz świat w następnym stuleciu. Walka toczy się o ropę, terytoria, pieniądze, nie ma w tym dobra ludzkości. Tylko świadome i rozsądne sprawowanie władzy przez rządzących światem może go uratować. Troska o człowieka i życie na Ziemi powinna być stawiana na pierwszym miejscu. Potrzeba nam mądrości, rozsądku i wiary w człowieka. "Nowy ład nie przyjdzie ani łatwo, ani szybko...a bez świadomego tworzenia sensu naszego istnienia pozbawiamy się też życia" - pisze autor Matni XXI wieku. I chociaż będzie ciężko ma świadomość, że "słońce poezji miałoby szukać bratniej gwiazdy ocalenia", przecież poeci i pisarze nieustannie poruszają problem dzisiejszego świata, szkoda, że wielu ludzi problemu tego jeszcze nie dostrzegło.

"Matnia XXI wieku" i "Bez sensu...bez istnienia..." mimo znaczących tytułów nie są utworami pesymistycznymi. Matnia ukazuje problemy dzisiejszego świata, poruszona jest tam kwestia związana z "chaosem XXI wieku", świata, w którym istniejemy, jak wiadomo pełnego wojen, cierpień, wyzysku i braku szacunku dla człowieka. Jak pisze autor nie będzie łatwo zmienić taki stan rzeczy, ale "bez świadomego podążania za myślą nigdy nie docieramy do celu, tą "świadomą myśl" odnajdziemy chociażby w poezji i pisarstwie. Nauczmy się słuchać ludzi wrażliwych jakimi są poeci, wrażliwych na krzywdę, cierpienie, wizję zagłady świata. "Nasze dusze tęsknią do gwiazdy ocalenia", pragniemy przecież spokoju i miłości, szczęścia dla siebie i naszych bliskich. Nie potrafimy znieść myśli o wojnie, głodzie, kataklizmach, utracie dorobku całego zycia. Tak po ludzku boimy się bólu i cierpienia, dlatego świat powinien się zmieniać, a żeby świat się zmienił, ludzie muszą zacząć zmieniać siebie. "Bez naturalnej więzi ze światem, jesteśmy bez istnienia sensu...". Pytanie o sens życia i o to czym jest istnienie pozostaje wciąż bez odpowiedzi. Nasze życie jest pełne skrajności, rozczarowań, bólu i radości, cierpienia i szczęścia. Filozofowie przez wieki poszukiwali definicji życia, prawdziwej jego pełni. Tą pełnię każdy musi odnaleźć sam w sobie, bo życie jest darem, "bo każdy dzień miedzy wczoraj, a jutrem dotyka nas więcej niż potrafimy kochać" . Sprawmy więc, by świat się nie kończył, by życie miało sens, by nasze życie nie było "luźnymi kartkami ale introligatorsko oprawioną księgą" , piękną księgą.

Wioleta Jędruszuk