Małe Ojczyzny Ziemi Sokołowskiej
- Na tropach przodków" (Część I.)
Błonie - Błońscy.

Okolica zwana Błoniami położona na terenie Sokołowskiej gminy Bielany, dziś' składa się z dwóch wsi: Błonia Dużego, kiedyś' określanego jako Wielkie, oraz Błonia Małego, wcześniej tzw. "Bloniska" łub Bloniczka. Są to stare gniazda rodowe Błońskich herbu Nałęcz. Rodzinę tą wymienia "Encyklopedia Szlachecka", a wzmiankują dawne dokumenty województwa podlaskiego-ziemi drohickiej. Ród ten w dobie I Rzeczpospolitej był szeroko znany i bardzo majętny, umieścił go w spisie rycerstwa polskiego XVI-sto wieczny heraldyk Bartosz Paprocki, zapisując tą rodzinę pod klejnotem szlacheckim Nałęcz: [...] Błońscy z drogickiego powiatu, dom starodawny i rozrodzony, [...]

Władysław Semkowicz w "Wywodach szlachectwa" podaje kilku przedstawicieli tego rodu, którzy figurowali w aktach sądów ziemskich drohickich już w pol. XV w. Należeli do nich: Mikołaj i Stanisław "na Błoniu" (1458 r.), oraz Andrzej i Tomasz (1464 r.). Wszyscy oni podpisywali się przy swoich imionach "de Błonye", czyli jak byśmy to dziś przetłumaczyli, po prostu - Blońscy. Kolejnych właścicieli sokołowskich Błoni możemy odszukać w "Herbarzu Polski" Adama Bonieckiego, tu np. w 1510 r. dziedziczyła m.in. Agnieszka z Zaliwskich Błońska, wówczas już wdowa po Janie Błońskim oraz ich syn, który po zmarłym ojcu otrzymał na imię również Jan. Wnukiem wspaniałego Jana syna Jana był zaś Piotr Błoński, wymieniony w dokumentach pod rokiem 1571. Jego ojciec stawił się w 1528 r. na przegląd wojsk podlaskich do Drohiczyna. Wtedy też w spisie jego uczestników zanotowano: [...] Pan Jan Błoński w trzy konie [...]. Oprócz niego pozostali współdziedzice Błonia wystawili czterech jeźdźców. Według historyków jeden konny żołnierz miał odpowiadać pewnej, konkretnej ilości ziemi należącej do wystawiającego. Jednak w tym zagadnieniu istnieje spór pomiędzy znawcami dotyczący wielkości gruntów w ten sposób "opodatkowanych".
W 1580 i. podatek na wojnę z Moskwą o Inflanty, z naszego Błonia, jak podaje Aleksander Jabłonowski odprowadzili: Paweł i Walenty Błońscy z Błonia Małego, zaś z Błonia Wielkiego - Mateusz Błoński, Szczęsny Horka, oraz Maciej Paczóski. Ten ostatni żonaty był z Błońską, przez co dziedziczył także na przypadających mu posagiem grunta w tych wsiach. Z tego okresu zachowały się dokumenty sądowe, po pewnym głośnym skandalu, jaki miał miejsce w tej okolicy, pod kon. 80-XVI w. Powołuje się na nie Aleksander Włodarski w pracy pt. "Krasnodębscy", herbu "Krzywda", szkic historyczno-genealogiczny.

Otóż sprawa ta dotyczyła córki Grzegorza Wyszebora Błońskiego, niejakiej Anny. Słynna z nieprzeciętnej urody, a na dodatek dziedziczka sporej fortunki, na dobrach Błoniu, Krasnach i Rafałach przyciągała wielu konkurentów ubiegających się ojej rękę. Annie szcze-gólnie przypadł do serca Kacper Krasnodębski, syn Jerzego-pana na Błoniu, Krasnodębach i Bachorzy. Cóż, zapewne wszystko poszłoby po myśli młodych, gdyby nie pewien drobny mankament. Kacper był "kacerzem" czyli kalwinem, a panna Błońska katoliczką. Ojciec tej ostatniej, też gorliwy katolik zakazał Annie widywania się z Kacprem a widząc, że upomnienia te nie odnoszą pożądanego skutku-rychło, wbrew córce wydał ją za mąż. Szczęśliwcem okazał się sąsiad z za między i na dodatek tego samego wyznania tj. inny z rodu Krasnodębskich-Piotr. Tym czasem urażony i zrozpaczony, dawny kochanek Anny-Kacper nie mogąc się pogodzić z zaistniałą sytuacją, za cicha zgodą kochanki zorganizował zbrojny zajazd na dobra Piotra Krasnodębskiego w czasie którego, uprowadził jego żonę. Podjęty pościg za zbiegami nie przyniósł rezultatów gdyż młodzi schronili się w Sokołowie Podlaskim, oddali się pod protekcję Kiszków (którzy też byli kalwinami) i wzięli ślub w tutejszym zborze protestanckim.

Jednak cała ta sprawa na tym się nie zakończyła-Anna była przecież już żoną Piotra i ten jako pierwszy, prawowity małżonek (wszak do rozwodu nie doszło) rychło o porwaną się upomniał na drodze sądowej. Historyk Włodarski podawał, że w wyniku tych zabiegów: [...] Kacper został w 1589r. skazany na zjeździe generalnym warszawskim, na więzienie za porwanie żony Piotra Krasnodębskiego i poślubienie, nawrócenie onej wbrew dekretowi biskupa łuckiego. Wyrok był nadzwyczaj surowy-zwrot porwanej i znaczne koszty sądowe. [...] Cytowane źródło przytacza odpisy dwóch dokumentów dotyczących tego wydarzenia zapisane oczywiście po łacinie. Pierwszy z 28 lutego 1589 r. zatytułowany: "Wyrok zaoczny w sprawie porwania żony Piotrowi Krasnodębskiemu, przez Kacpra Krasnodębskiego-Cetrumax Krasnodębski", oraz drugi z 13 kwietnia 1590 r. pt. ,, Nakaz aresztowania Kacpra Krasnodębskiego-Arestum Krasnodębski,,. Jednak nie wydaje się, aby Kacper w wyniku wydanego wyroku rzeczywiście znalazł się w więzieniu. Jeśli tak to krótko, bowiem już w 1596 r. jak zapisał Włodarski, występuje legalnie jako: [...] dziedzic na Krasnodębach-Rembiszewie (Remiszew- przyp. DK), prowadząc proces o część tych dóbr. [...]
Według miejscowej legendy potomkami tego właśnie Kacpra jest jedna z gałęzi rodu Krasnodębskich, której przedstawiciele do dziś noszą znamienny przydomek rodzinny -"Kochanki,, i zamieszkują w tych okolicach, podobnie jak przedstawiciele rodu Błońskich.